Vào một buổi trưa giữa tháng mười một, cả nhà đang quây quần xung quanh bàn ăn, ăn bữa điểm tâm mà bà Má đã nấu bằng bột ngô trộn với hạt bo bo, một luồng gió lạnh thổi, luồng gió đầu tiên trong năm. Pork đứng sau lưng ghế Scarlett vui vẻ hoa hai bàn tay vào nhau và đề nghị:
– Thưa cô Scarlett, đã sắp đến kỳ mổ lợn rồi đấy.
– Anh đã thèm rỏ rãi ra rồi sao? Scarlett mỉm cười đáp. Tôi cũng xin thú thực là vấn đề đó cũng nói lên điều gì với tôi. Nếu thời gian giữ được mấy ngày nữa, chúng ta…
Mélanie ngắt lời cô, một tay cầm thìa nói:
– Nghe kìa, có ai tới.
– Có ai đang gọi chúng ta, Pork nói vẻ khó chịu.
Không khí rất trong cho phép nghe thấy rất rõ tiếng vó ngựa rộn ràng đập xuống đất như tiếng đập của trái tim hoảng hốt và một giọng phụ nữ gào lên:
– Scarlett! Scarlett.
Tất cả nhìn nhau trước khi đẩy cái ghế ra và đứng bật lên. Mặc dù tiếng gọi thất thanh do sợ hãi, mọi người đều nhận ra là tiếng của Sally Fontaine, cô ta cách đây một giờ đã rẽ vào đây nói chuyện một lát trước khi đi Jonesboro. Trong khi mọi người rối rít lao ra, họ trông thấy người thiếu phụ đang lao tới trên một con ngựa sùi bọt mép. Bộ tóc bay phía sau, cả cái áo khoác cũng chỉ có dây đai buộc vào cổ. Cô không giữ dây cương, cánh tay chỉ về phía sau, hướng cô vừa tới:
– Quân Yankees đến. Tôi trông thấy chúng. Chúng đang ở phía dưới đường cái. Quân Yankees!
Cô kéo cương vừa đúng lúc để ngăn con ngựa không trèo lên bậc thềm, nó quay ngoắt lại, vượt bãi bằng trong ba bước và Sally cho nó vọt qua hàng rào như trong lúc đi săn, rồi đi xuống con đường hẹp ngăn những chiếc lều rồi đi tắt qua cánh đồng để về Momosas.
Trong một lát, mọi người như bị tê liệt, rồi Suellen và Carreen bắt đầu khóc nức nở và ôm lấy nhau. Run rẩy, Wade không động đậy. Ðiều nó sợ nhất trong đêm nó rời bỏ Atlanta sắp xảy ra. Quân Yankees đến để bắt nó.
– Quân Yankees à? Ông Gérald ngập ngừng hỏi. Nhưng chúng đã đến đây rồi kia mà?
“Ðức mẹ đồng trinh” Scarlett kêu lên, cô vừa bắt gặp cặp mắt khiếp đảm của Mélanie. Trong chốc lát, cô sống lại những cơn hãi hùng của đêm cuối cùng ở Atlanta, cô trông thấy những ngôi nhà bị tàn phá rải rác ở nông thôn, cô nhớ lại mọi loại chuyện giết tróc, ta tấn, hãm hiếp. Cô tưởng nhớ lại hình ảnh tên lính Yankees đứng ở hành lang tay cầm cái hộp đồ khâu của mẹ cô. “Ta chết mất, cô nghĩ thầm. Ta đã tưởng mọi việc như vậy đã hết. Ta chết mất, ta sẽ không còn đủ sức để chịu đựng một loạt gian nan ấy nữa”.
Thế rồi cô nhìn thấy con ngựa đã đóng yên sẵn sàng đàng chờ Pork đi sang nhà Tarleton. Con ngựa của cô. Con ngựa duy nhất của cô. Bọn Yankees sẽ cướp nó cùng với con bò và con bê. Cả con lợn nái và đàn con nữa!… Ôi, mất bao thời gian vất vả mới bắt được chúng về. Và bọn chúng cũng sẽ cướp cả con gà trống và đàn gà mái đẻ, mấy con vịt mà bên nhà Fontaine đã cho. Và những quả táo, những củ khoai mài dưới hầm. Và bột, và gạo, và đậu khô. Và tiền của tên Yankees. Chúng sẽ cướp đi hết và để lại đói khổ.
– Chúng sẽ không lấy được, Scarlett kêu lên.
Tất cả mọi người kinh ngạc nhìn cô và có lúc tưởng như trí óc của cô không chịu nổi cái đòn mới này.
– Tôi không muốn lại phải nhịn đói nữa. Bọn chúng sẽ không lấy được.
– Gì thế Scarlett?
– Con ngựa, con bò, đàn lợn… Bọn chúng sẽ không lấy được. Tôi không muốn để cho chúng lấy.
Cô quay lại bốn người da đen đang đứng nép vào nhau ở lối đi, bộ mặt đen của họ trở thành màu tro. Cô nói:
– Ðầm lầy.
– Ðầm lầy nào ạ?
– Ðồ ngu, đầm lầy ở bờ sông ấy chứ còn đầm lầy nào. Tất cả ra đây mau lên. Pork và Prissy đuổi lợn ra đấy hết. Suellen và Carreen mỗi cô mang một cái bị nhét đầy thực phẩm vào đấy rồi chạy trốn vào rừng. Bà Má, bỏ bộ đồ ăn bằng bạc xuống giếng. Và Pork nghe đây, đừng có mà đứng đực ra như thế, dắt ba đi theo. Ðừng có hỏi tôi tại sao. Bất kỳ đến đâu. Ba đi với Pork đi, ba.
Giữa cơn hoảng hốt cô cũng nghĩ được tinh thần đang lung lạc của ông Gérald sẽ ra sau khi trông thấy bộ quân phục xanh. Cô dừng lại và xoắn hai tay vào nhau, tiếng khóc nức nở của Wade đang bám vào váy Mélanie làm cô càng thêm kinh hoàng.
– Em phải làm gì hả chị Scarlett?
Giữa những tiếng kêu, tiếng khóc, tiếng vội vàng cuống quýt, Mélanie vẫn giữ được bình tĩnh. Mặc dù mặ cô trắng bệch như tờ giấy, toàn thân cô run rẩy, sự bình tĩnh trong giọng nói của cô cũng làm Scarlett dịu đi được và chỉ cho cô biết mọi người đang đợi lệnh của cô. Cô lập tức đáp:
– Con bò và con bê. Chúng đang ở cánh đồng cỏ cũ. Cô lấy con ngựa và dồn tất cả chúng vào đầm lầy.
Mélanie vội bỏ Wade ra và bước xuống bậc thềm rồi chạy ra chỗ buộc ngựa. Vừa đủ thì giờ để Scarlett nom thấy đôi cẳng chân gầy còm và một sóng váy dài váy ngắn, Mélanie đã chễm chệ trên yên ngựa mà bàn đạp đối với cô thấp quá. Cô giật cương và thúc gót chân vào bụng ngựa, rồi bỗng nhiên cô dừng lại, mặt nhăn nhúm vì sợ hãi:
– Con của em. Ôi, đứa con bé bỏng của em. Quân Yankees giết nó mất. Ðưa nó ra đây cho em.
Tay cô đã để lên đốc yên và sẵn sàng tụt xuống. Scarlett vội hét lên thật to:
– Cô cứ đi đi. Cứ đi đi, mang con bò đi. Tôi sẽ phụ trách đứa bé. Cứ đi đi mà. Cô tưởng tôi chịu để cho bọn chúng mó vào con của Ashley sao? Ði đi.
Mélanie ném một cái nhìn thất vọng về phía sau nhưng cũng vẫn thúc ngựa đi, lao xuống con đường dẫn ra đồng cổ.
“Ta không ngờ Mélanie cưỡi ngựa giỏi như vậy” Scarlett nghĩ bụng trong lúc bước nhanh vào trong nhà. Wade chạy theo gót cô, vừa chạy vừa khóc. Nó cố bám lấy vạt váy cô. Vừa leo lên gác cô trông thấy Suellen và Carreen mỗi người xách một cái giỏ chạy vào nhà kho. Cô cũng trông thấy Pork đang cầm tay ông Gérald lôi đi không ngập ngừng. Ông Gérald không ngừng lầu bầu và kháng cự như một đứa trẻ. Từ ngoài sân cô nghe thấy tiếng nói the thé của bà Má:
– Prissy, chui vào chỗ này và lùa đàn lợn ra cho tao. Mày cũng rõ là tao to lớn qúa làm sao mà chui vào chỗ này được. Dilcey đâu, lại đây thúc con nhóc này, nó chẳng được tích sự gì cả.
“Thế mà ta lại lấy làm tự hào là đã nhốt chúng vào đấy để không ai ăn trộm được. Scarlett vừa nghĩ vừa lao vào buồng. Nhưng tại sao ta lại không cho làm một cái chuồng trong đầm lầy?”
Cô giật mạnh cái ngăn kéo tủ và lục lọi trong đống quần áo cho đến khi tìm thấy cái ví của tên Yankees. Cô mở cái hộp đồ khâu lấy ra đôi hoa tai bỏ cả vào cái ví. Nhưng giấu cái ví vào đâu bây giờ? Trong đệm? Trong lò sưởi? Hay ném xuống giếng? Bỏ vào trong cái coóc xê áo cô? Không, không nên bỏ vào chỗ ấy. Cái ví có thể làm áo phồng lên, nếu quân Yankees trông thấy, chúng chẳng ngần ngừ bắt cô cởi áo ra.
– Ta đến chết mất thôi, cô nói một cách dữ tợn.
Dưới nhà vẫn còn tiếp diễn cái cảnh cuống cuồng và kêu than. Scarlett rất muốn có Mélanie bên cạnh. Mélanie với giọng bình tĩnh của cô, Mélanie đã tỏ ra rất dũng cảm hôm cô giết tên Yankees. Mélanie bằng ba người khác. Nhưng Mélanie đã dặn lại gì nhỉ? à phải, đứa bé.
Gì chặt cái ví vào người, Scarlett chạy nhanh qua hành lang vào buồng Mélanie có bé Beau nằm ngủ trong nôi. Cô bế bé lên, bé giật mình tỉnh dậy giơ nắm đấm tí hon lên. Cô nghe tiếng Suellen kêu: “Ði đi thôi Carreen, lấy ngần này đủ rồi. Nhanh lên em”.
Từ dưới sân vang lên những tiếng kêu eng éc dữ tợn kèm theo tiếng phản đối bực tức. Scarlett chạy ra cửa sổ và trông thấy bà Má nặng nề vượt qua ruộng bông, mỗi tay xách cẳng một con lợn con. Ðằng sau bà là Pork cũng xách hai con lợn con đồng thời đẩy ông Gérald đi trước. Ông Gérald vượt qua những luống bông rất khó nhọc, vừa đi vừa khua cái gậy.
Thò người ra ngoài, Scarlett kêu thật to:
– Mang cả con lợn nái đi nữa. Dilcey bắt con Prissy lùa nó ra ngoài và chỉ việc đuổi nó vào trong các cánh đồng.
Dilcey ngẩng bộ mặt mệt mỏi lên, trong tạp dề của chị có một chồng đồ bạc, chị nói:
– Con lợn nái đã cắn Prissy, nó không muốn cho nó ra ngoài nữa.
“Hoan hô con lợn nái!” Scarlett nghĩ bụng và cô lại quay lại cái tủ, lấy ở trong chỗ giấu ra những cái vòng, cái bàn chải, bức chân dung và cái chén bạc mà cô đã thấy trong người tên Yankees. Nhưng giấu tất cả những thứ này ở đâu bây giờ? Chẳng lẽ một tay bế bé Beau, tay kia mang các đồ lặt vặt. Cô toan đặt thằng bé xuống giường nhưng nó đã cảm thấy trước nên đã khóc toáng lên. Scarlett chợt có một ý nghĩ tuyệt diệu. Chỗ nào giấu kín hơn trong tã đứa bé? Cô lập tức lật sấp đứa bé xuống và nhét cái ví vào trong tã, đứa bé lại khóc toáng lên, nhưng cô nào có quản gì. Cô buộc cái hình có ba cạnh vào giữa hai chân của bé. Cô thở dài rồi nói một mình:
– Nào, bây giờ chúng ta đi vào đầm lầy.
Một tay bế bé, một tay áp vào các món đồ nữ trang, cô đi qua hành lang gác một. Bỗng nhiên cô dừng lại, lạnh toát cả người. Sao ngôi nhà im lặng thế? Sao nó lặng lẽ một cách ghê rợn thế? Họ đã đi cả rồi sao? Vậy là tất cả đã bỏ rơi cô. Trong thời đại này bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra cho người phụ nữ có một mình với quân Yankees.
Một tiếng động nhẹ làm cô giật mình. Cô quay lại và nom thấy co quắp vào cái thành cầu thang thằng con trai của mình mà cô đã quên. Mắt tròn xoe vì sợ hãi, nó toan nói nhưng không phát ra được tiếng nào.
– Ðứng lên Wade và đi một mình. Lúc này mẹ không bế con được đâu.
Thằng bé lao đến với mẹ nó như một con vật hoảng sợ, nó nắm lấy cái váy rộng và vùi mặt vào đấy. Qua những nếp vải, Scarlett cảm thấy đôi bàn tay nhỏ của nó đang tìm chân mình. Cô cứ phải xuống cầu thang, mỗi bước đi bị nặng chĩu vì Wade bám chặt vào.
– Bỏ mẹ ra Wade, cô nói giọng dữ tợn. Bỏ mẹ ra và đi một mình.
Nhưng đứa bé chỉ siết chặt hơn. Xuống tới dưới nhà, cô thấy hình như tất cả những gì có trong phần nhà này đều chạy lại phía cô. Những đồ gỗ mà cô yêu quý biết bao hình như nói với cô: “Vĩnh biệt, vĩnh biệt”. Một tiếng nấc nhẹ trào lên cổ họng. Cái cửa buồng giấy nhỏ nơi bà Ellen vẫn thường làm việc để mở và Scarlett có thể trông thấy một góc cái bàn giấy cổ. Phòng ăn với những chiếc ghế còn để lộn xộn và những đĩa thức ăn còn đầy. Dưới sàn trải những tấm thảm do bà Ellen tự tay dệt. Trên tường treo bức chân dung của bà cố Robillard, cổ để trần, tóc vén cao lên đỉnh đầu, cái mũi nhọn như thể người hoạ sĩ muốn tạo cho bộ mặt nhỏ của cụ cố một vẻ châm biếm và hài hoà. Tất cả những gì có liên quan đến những kỷ niệm đầu tiên của Scarlett, tấy cả những gì sâu sắc với cô đều như muốn nói: “Vĩnh biệt! Vĩnh biệt Scarlett O’Hara!”
Quân Yankees sắp sửa đốt tất cả những thứ này! Tất cả.
Ðó là hình ảnh cuối cùng mà cô mang đi về nhà cô, cuối cùng ngoài cái mà cô có thể sẽ trông thấy từ khu rừng hoặc đầm lầy. Cô sẽ nom thấy cái lò sưởi cao phủ đầy khói và cái mái nhà sập xuống giữa đám lửa.
“Ta không thể từ giã các ngươi được, cô nghĩ thầm và hai hàm răng cô va vào nhau vì sợ hãi. Ta không thể từ giã các ngươi được. Cha ta cũng sẽ không bỏ các ngươi. Ông đã từng nói với quân Yankees là đốt ông cùng với căn nhà. Vậy thì các ngươi sẽ bị đốt cùng với ta, vì ta cũng vậy, ta không muốn bỏ các ngươi. Các ngươi là tất cả những gì còn lại đối với ta”.
Quyết định đó làm tiêu tan một phần nỗi kinh hoàng và cô chỉ còn cảm thấy giá lạnh ở giữa ngực như thể tất cả mọi hy vọng, tất cả những nỗi lo sợ của cô đều đột nhiên đóng băng lại.
Lúc cô ngồi đó không cử động, cô nghe thấy từ ngoài đường nổi lên tiếng động của rất nhiều vó ngựa kèm theo tiếng lích kích của những thanh gươm va vào yên ngựa. Một tiếng hô rán rỏi: “Xuống ngựa”.
Scarlett vội vàng cúi xuống đứa bé đang bám vào cô và bằng một giọng dịu dàng, cô bảo nó:
– Bỏ mẹ ra, con. Con bé nhỏ của mẹ. Con hãy xuống nhanh thềm, chạy qua sân và vào tầng hầm. Con sẽ gặp bà Má và cô Mélanie ở đấy. Ði nhanh lên con yêu. Ðừng sợ.
Ngạc nhiên thấy giọng mẹ thay đổi, thằng bé ngẩng đầu lên và Scarlett kinh hoàng thấy vẻ mặt nó làm người tanghĩ đến con thỏ đang mắc bẫy. “Lạy Ðức mẹ đồng trinh, Scarlett cầu nguyện, xin đừng để cho có co quắp lại. Không… trước mặt bọn Yankees, bọn chúng không được biết là chúng con sợ”. Và thấy thằng bé càng nép sát vào mình, cô nói thêm một cách rõ ràng:
– Hãy can đảm lên Wade, bọn chúng chỉ là một lũ Yankees bẩn thỉu.
Và cô bước xuống thềm, tiến đến trước mặt bọn chúng.
Sherman đã tiến hành một cuộc hành quân qua Géorgie, từ Atlanta ra đến biển. Ðằng sau ông ta, những đống hoang tàn của thành phố bị đốt cháy, đồng thời những quân lính mặc quân phục xanh đi ra. Trước mặt ông ta ba trăm dặm đất đai hầu như không có người bảo vệ trừ một số dân quân, cụ già và trẻ em của Ðội cận vệ địa phương.
Bang trù phú và rực rỡ của những đồn điền trong đó trú ngụ những đàn bà và trẻ em, những người già và nô lệ da đen. Trên một bề rộng tám mươi dặm, quân Yankees cướp phá và đốt cháy. Hàng trăm ngôi nhà làm mồi cho biển lửa.
Tuy nhiên, đối với Scarlett đang đứng nhìn đội quân binh phục xanh tràn vào hành lang, đây không phải là vấn đề mà toàn quốc quan tâm. Không, đây chỉ là một vấn đề hoàn toàn cá nhân, một hành động bất lương chĩa và cô và những người nhà của cô.
Cô đứng dưới chân cầu thang, đứa bé mới đẻ bế trên tay, thằng Wade bép vào cô, chúi đầu vào trong váy mẹ trong khi bọn Yankees tràn vào nhà, chen cô để đi lên, kéo các đồ đạc ra ngoài hàng hiên, chọc thủng đệm ngồi bằng dao hoặc lưỡi lê xem có gì quý giấy bên trong. Trên gác, chúng phanh các tấm đệm, mền lông đến nỗi cầu thang đầy lông chim và rơi từ từ trên đầu Scarlett. Một cơn giận dữ bất lực, những nỗi kinh hoàng cuối cùng của cô nhưng cô không thể làm gì khác hơn là nhìn bọn Yankees ăn cướp, ăn cắp và phá phách.
Tên chỉ huy đơn vị có đôi chân cong. Hắn nhỏ nguời, tóc lốm đốm hoa râm, má bị biến dạng vì ngậm một miếng thuốc lá to. Hắn là đứa đầu tiên đến gần Scarlett, luôn mồm nhổ xuống sàn, lên cả áo Scarlett, hắn tuyên bố không quanh co.
– Này chị kia, đưa cho tôi cái gì cầm trong tay.
Scarlett đã quên không đem giấu món đồ nữ trang lặt vặt và với một nụ cười khinh bỉ, cô ném xuống sàn.
– Còn đôi hoa tai và cái nhẫn mà chị đang đeo kia.
Scarlett hạ em bé xuống cánh tay và trong khi đầu em thấp xuống, mặt em đỏ lên và kêu gào. Scarlett cởi đôi hoa tai bằng ngọc thạch lựu mà ông Gérald tặng bà Ellen trong dịpcưới. Rồi cô tháo ở ngón tay ra cái nhẫn saphia do Charles tặng cô trong dịp đính hôn.
– Không được ném xuống đất, tên đội nói và giơ tay ra. Ðưa đây cho tôi, bọn mất dạy kia có đủ rồi. Chị còn gì nữa không?
Cặp mắt hắn để vào cái coóc xê của Scarlett. Trong một lúc, cô tưởng là cô sắp ngất. Cô đã cảm thấy bàn tay tàn bạo để vào ngực cô và lần đến cái nịt.
– Hết rồi nhưng tôi chắc là ông có thói quen cởi quần áo nạn nhân.
– Ðược, tôi tin lời chị, tên đội vui vẻ nói, rồi hắn lại nhổ nước bọt và quay đi. Tay để vào chỗ tã mà cô đã giấu cái ví, Scarlett lại bế em bé và cố làm cho nó nín khóc đồng thời cảm ơn Chúa đã cho Mélanie đứa con.
Trên nhà, cô nghe thấy những tiếng giày bốt nặng, tiếng ken két của bàn ghế bị kéo trên mặt sàn, tiếng bát đĩa vỡ, những tiếng chửi của bọn lính vi không tìm được gì quý. Từ ngoài sân vang lên những tiếng kêu: “Cắt cổ chúng đi. Ðừng để chúng chạy trốn” và những tiếng gà vịt ngỗng kêu quàng quạc. Một tiếng rú hấp hối đột nhiên ngắt lại bởi một phát súng ngắn làm cô lạnh xương sống và cô hiểu thế là con lợn nái đã bị giết. Prissy đáng nguyền rủa. Nó đã chạy trốn mà không nghĩ đến con lợn. Miễn là những con lợn con được an toàn. Miễn là gia đình đã tới được đầm lầy. Nhưng chẳng có cách nào để biết.
Cô đứng bình tĩnh dưới chân cầu thang trong khi bọn lính la hét chửi rủa vùng vẫy xung quanh cô. Thằng Wade khiếp đảm không dám buông áo mẹ ra. Cô cảm thấy thằng bé run lập cập từ đầu đến chân nhưng cô không có sức để vỗ về nó vài câu. Cô cũng không có sức để nói một câu với bọn Yankees hoặc để van nài chúng hoặc để phản đối chúng hoặc để biểu thị với chúng sự tức giận của mình. Côc hỉ còn đủ sức để cảm ơn chúa cho cô vẫn đứng vững.
Nhưng khi nom thấy một nhóm người râu ria đi xuống cầu thang một cách vụng về dưới sức nặng của những đồ đạc đã ăn cắp, trong số đó cô nhận thấy có thanh kiếm của Charles, cô kêu lên.
Thanh kiếm đó đã thuộc về Wade. Nó đã thuộc về cha nó, về ông nó và Scarlett đã làm quà cho thằng bé nhân dịp sinh nhật vừa rồi của nó. Trong dịp đó đã tổ chức một buổi tiệc nhỏ. Mélanie đã rớt nước mắt vì kiêu hãnh và cô ta đã hôn Wade, bảo nó cần lớn lên để trở thành một người lính như cha ông nó. Wade rất hãnh diện về thanh kiếm của nó và thường hay trèo lên cái bàn trên đó treo thanh kiếm để vuốt ve nó. Scarlett cùng lắm chỉ chịu được khi người ta lấy đi những đồ đạc riêng của mình như thanh kiếm, niềm tự hào của con cô thì không được. Wade nghe thấy tiếng kêu của mẹ liền ló con mắt ra ngoài và bằng một tiếng nấc lớn nó lấy lại được can đảm để nói và giơ tay ra:
– Của tôi đấy.
– Các ông không thể mang thanh kiếm đi được, Scarlett cũng nói và giơ tay ra.
– Tôi không được hả? Tên lính cầm thanh kiếm nói và phá lên cười. Lẽ ra thì tôi chẳng thèm nhưng đây là thanh kiếm của giặc.
– Không… không đúng. Ðây là thanh kiếm từ hồi chiến tranh Mếch xích. Ông không mang nó đi được. Nó thuộc về con trai tôi. Ðó là thanh kiếm của bố nó. Ôi, thưa trung uý, cô quay về phía tên đội thốt lên, đề nghị ông bảo ông ấy trả lại tôi.
Tên đội lấy làm thú vị liền tiến lên vài bước nói:
– Ðưa xem thanh kiếm, Bub.
Tên lính cau có đưa thanh kiếm lên và nhận xét:
– Chuôi nó làm bằng vàng.
Tên đội lật nó trên bàn tay rồi đưa ra ánh sáng để đọc dòng chữ khắc ở đấy: “Tặng thiếu tá Hamilton, nhân danh các sĩ quan. Vì tinh thần dũng cảm của ông. Buena Vista 1847”. Ðọc xong hắn reo lên:
– Này bà chị, tôi cũng ở Buena Vista đấy.
– Thật à? Scarlett lạnh lùng nói.
– Thật đấy. Hay lắm, xin nói để chị biết. Tôi còn thấy người ta chiến đấu trong trận ấy. Vậy là thanh kiếm này là của ông thằng bé này?
– Vâng.
– Nếu vậy cứ giữ lại. Tên đội nói và lấy làm hài lòng vẫn còn món nữ trang gói trong cái khăn mùi xoa.
– Tôi đã nói nó có một cái chuôi bằng vàng. Tên lính tiếc rẻ nói.
– Cứ để lại để chị ấy nhớ đến chúng ta, tên đội mỉm cười nói.
Scarlett cầm lấy thanh kiếm mà chẳng cảm ơn. Tại sao lại phải cảm ơn bọn ăn cướp đã trả lại đồ của cô. Cô ghì thanh kiếm vào người mặc cho chúng cãi nhau. Cuối cùng tên lính đành chịu, nó kêu lên:
– Ðược rồi, tôi sẽ cho bọn giặc này biết tay để chúng nhớ đời.
Rồi hắn chạy về phía nhà sau và Scarlett cảm thấy dễ chịu hơn. Quân Yankees chưa nói đến vấn đề đốt nhà. Chúng chưa bảo cô đi để chúng có thể đốt nhà. Chúng từ từ tập trung lại thành một hàng và tên đội hỏi:
– Có tìm thấy gì không?
– Một con lợn, mấy con gà và mấy con vịt.
– Một ít ngô, vài củ khoai mài và đậu khô. Cái con phù thuỷ mà chúng ta trông thấy cưỡi ngựa có lẽ đã báo động trước.
– Vậy chúng ta đi chứ?
– ở đây chẳng có thứ gì ông đội ạ. Ông giữ đồ nữ trang chứ? Thôi, chúng ta chuồn trước khi toàn địa hạt đề phòng.
– Chúng mày đã lục phòng hút thuốc chưa?
– ở đây làm gì có phòng hút thuốc. Chúng tôi cũng biết là người ta thường chôn nhiều thứ ở trong đó lắm.
– Mày đã đào những cái lều của bọn nô lệ chưa?
– Chỉ có bông thôi và tôi đã nổi lửa.
Trong một khoảng khắc, Scarlett nhớ lại những ngày dài nóng bức đã qua trên những cánh đồng bông. Cô lại cảm thấy cái đau lưng ghê gớm, chỗ bỏng nắng trên vai… Tất cả vậy là đã mất hết. Không còn bông nữa.
– Này chị kia, sao không thấy có gì nhiều ở đây?
– Quân đội của các ông đã đi qua đây rồi, Scarlett lạnh lùng đáp.
– Ðúng thế, chúng ta đã đến phía này hồi tháng Chín, thế mà tôi quên mất đấy, một tên lính vừa nói vừa ngắm vật gì cầm trong tay.
Scarlett nhận ra là cái đê khâu của mẹ cô. Nhìn thấy nó gợi lên cho Scarlett biết bao là kỷ niệm khắc nghiệt. Cô nhớ lại bàn tay nhỏ nhắn của người đã mang cái đê đó và bây giờ nó đang nằm trong tay một tên lạ mặt bẩn thiẻu. Nó sắp sửa trở về miền Bắc, trang điểm cho một mụ Yankees nào đó, mụ lấy làm hãnh diện có một của ăn cắp. Cái đê của bà Ellen.
Scarlett cúi đầu xuống để cho quân địch không trông thấy cô khóc và nước mắt cô chảy thành từng giọt nhỏ xuống đứa bé. Qua nước mắt, cô nom thấy quân địch bỏ đi. Cô nghe thấy tên đội hô mệnh lệnh bằng một giọng mạnh. Chúng đi và Tara được cứu thoát nhưng cô không thấy vui vì kỷ niệm về bà Ellen quá đau đớn. Tiếng gươm lích kích, tiếng vó ngựa chỉ làm cô được một chút thoả mãn và bỗng nhiên thấy yếu đuối hẳn, gân cốt trùng lại. Cô đứng im lặng trong lúc quân Yankees đi xuống đường mang theo những vật cướp được: quần áo, chăn, bức hoạ, gà vịt và con lợn nái.
Thế rồi một mùi hắc xông đến chỗ cô. Không còn nghĩ đến bông bị cháy, cô quay đầu lại và qua cửa sổ phòng ăn, cô trông thấy từng luồng khói lừ đừ bốc lên từ những căn lều của bọn nô lệ. Thế là hết bông, hết tiền đóng thuế và một phần tiền để giúp những người ở Tara qua được mùa đông. Chẳng làm được vì gì khác là nhìn. Scarlett đã từng trông thấy bông cháy và cô biết khó mà dập tắt được đám cháy dù có nhiều người cùng làm. Cảm ơn Chúa, lều ở xa nhà. Cảm ơn chúa, hôm nay không có gió để thổi tàn lửa lên mái nhà.
Bỗng nhiên Scarlett quay phắt lại, cứng người nhìn vào đầu hành lang chỗ cửa bếp. Trong đó đang bốc khói mù mịt. Scarlett đặt em bé xuống đất trong một góc lối đi, cô áp Wade vào tường, bỏ chúng đấy rồi chạy thẳng vào trong bếp đang đầy khói, nhưng bị ho và chảy nước mắt làm cô phải lùi ra. Kéo một vạt váy lên che mũi rồi cô lại xông vào.
Căn buồng chỉ được chiếu sáng bằng một cửa sổ hẹp nên tối tăm và đầy khói. Scarlett chẳng trông thấy gì nhưng có thể nghe thấy tiếng lửa réo và nổ lách tách. Ðưa tay lên che mặt, cuối cùng cô cũng thấy được những lưỡi lửa đang bò dưới đất và lại gần tường. Có kẻ nào đã hắt cái lò đang cháy xuống sàn và sàn gỗ thông khô như cái bùi nhùi, đang uống những ngọn lửa, để lửa thấm vào như thể là nước.
Scarlett quay ra, lao vào buồng ăn vớ lấy một cái thảm nhỏ, làm đổ luôn mấy cái ghế. “Ta sẽ không bao giờ dập tắt được ngọn lửa… không bao giờ. Trời ơi, nếu có người nào lại giúp ta. Tara đi đời mất rồi. Ôi, lạy Chúa đúng là thằng khốn râu ria ấy. Nó đã nói là nó sẽ để lại cho ta thứ gì để ta nhớ đời. Ôi, biết thế ta thí cho nó thanh kiếm”.
Trong hành lang cô đi qua trước mặt con trai cô, nó nằm trong một xó bên cạnh thanh kiếm của nó. Cặp mắt nó nhắm lại và bộ mặt nó có vẻ bình thản không thuộc thế giới này.
“Trời ơi, nó chết rồi. Chúng đã làm thằng bé sợ quá đến chết”. Scarlett nghĩ bụng và kinh hoàng đến cao độ. Nhưng cô cứ tiếp tục đi và lao đến cái xô nước uống mà lúc nào người ta cũng để sẵn cạnh cửa bếp.
Cô nhúng cái thảm con vào trong xô nước và hít một hơi thật sâu, cô lại lao vào trong buồng đầy khói và cô đóng mạnh cánh cửa lại. Trong một thời gian vô hạn, cô quật bên trái bên phải. Cô không dừng lại để ho, không ngừng quật cái thảm vào những lưỡi lửa thoát ra khỏi tầm tay cô. Ðã hai lần váy cô bén lửa và cô buộc phải tự đập thảm vào mình để dập tắt nó. Cô mất cả kim cài đầu, tóc cô xoã xuống hai vai và cô đau lòng khi ngửi thấy mùi khét. Ngọn lửa vẫn cứ thoát ra khỏi cô, bò tới tường và xoắn lấy nhau rồi ngẩng đầu lên như những con rắn. Scarlett kiệt sức và nhận thấy mọi cố gắng của cô hầu như vô ích.
Bỗng cánh cửa mở ra và luồng gió lùa vào nhen thêm ngọn lửa. Rồi có một bàn tay đóng mạnh cửa lại và giữa đám khói Scarlett nhận thấy Mélanie đang dẫm đạp lên ngọn lửa và vung lên một vật gì tối và nặng. Cô lờ mờ trông thấy Mélanie lảo đảo, cô nghe thấy tiếng ho, cô thoáng trông thấy bộ mặt tái ngắt và thân hình mảnh khảnh cúi gập xuống làm hai và đưa đi đưa lại tấm thảm cầm ở tay.
Trong một thời gian vô hạn định nữa, hai thiếu phụ chiến đấu sát cạnh nhau và cuối cùng Scarlett nhận thấy ngọn lửa đã giảm dần. Bỗng nhiên Mélanie quay lại phía cô và kêu lên một tiếng rồi dùng hết sức đập vào vai làm Scarlett tối sầm mặt mũi, quỵ xuống trong một cơn lốc khói.
Lúc cô mở mắt ra, co thấy mình nằm duỗi thẳng dưới hàng hiên, gối đầu lên đầu gối Mélanie và mặt trời buổi chiều chiếu thẳng ánh nắng vào mặt cô. Những vết bỏng ở hai bàn tay, ở trên mặt và trên vai làm cô rất đau. Khói tiếp tục bốc lên từ những căn lều chứa bông thành những đám mây dày đặc và mùi bông cháy còn rất mạnh. Scarlett trông thấy những làn khói mảnh thoát ra từ buồng bếp, cô vùng lên toan đứng dậy nhưng Mélanie đã giữ cô lại và dịu dàng nói:
– Xin chị cứ nằm yên, lửa tắt rồi.
Cô nằm im một lúc nữa, nhắm mắt lại và thốt ra một tiếng thở dài nhẹ nhõm. Bên cạnh cô đứa bé lục xục mạnh và yên tâm cô nhận ra tiếng nấc của Wade. Cảm ơn Chúa, vậy là nó không chết. Cô mở mắt và nhìn Mélanie. Những mớ tóc của cô ta hơi đỏ, mặt đen như bồ hóng nhưng cặp mắt vẫn sáng và cô mìm cười.
– Trông cô như con mọi đen, Scarlett thì thào và tỳ mạnh thêm đầu vào cái gối mềm.
– Còn chị, trông chị chẳng khác gì một mụ hề cải trang thành mọi đen.
– Tại sao cô đánh tôi?
– Chị thân mến, bởi vì vai chị bốc lửa. Em không ngờ là chị lại ngất đi. Tuy nhiên, có Trời biết là hôm nay chị đã phải làm việc nhiều như thế nào. Em đã quay lại ngay sau khi lùa những con vật vào trong rừng. Em lo lắng đến chết được khi nghĩ đến chị chỉ có một mình với hai đứa trẻ. Thế… bọn Yankees có làm gì chị không?
– Chắc cô muốn hỏi chúng có hiếp tôi không? Vậy thì không, Scarlett đáp và cô muốn ngồi lên và cố nín một tiếng rên mặc dù hai đầu gối của Mélanie rất êm, nhưng chúng đã cướp đi hết cả, hết cả. Chúng ta đã mất hết, mất tất… Nhưng có gì mà nom cô có vẻ vui thế?
– Hai chị em chúng ta không bị xa cách nhau, còn lại cho chúng ta những đứa con và chúng ta còn có mái nhà trên đầu, Mélanie nói với vẻ hân hoan. Ðó là tất cả những gì mà chúng ta cầu mong vào lúc này. Trời ơi, bé Beau bị ướt cả. Có lẽ bọn Yankees đã cướp đi cả những tã thay của nó. Và… chị Scarlett, có gì trong tã của nó thế này?
Mélanie lo lắng luồn tay vào lưng nó và lôi ra cái ví. Trong một lúc im lặng rồi cô phá lên cười, một tiếng cười thẳng thắn không có gì là kích động.
– Chỉ có chị mới nghĩ ra được cách này, Mélanie thốt lên và ôm lấy cổ Scarlett hôn. Chị là người có một không hai.
Scarlett chịu để cho Mélanie hôn vì cô yếu quá không chống lại được, vì những lời khen của Mélanie là nguồn an ủi cho tâm hồn cô và cuối cùng vì trong buồng bếp đầy khói đã nảy nở trong cô một sự cảm phục, một tình yêu thương chặt chẽ với cô em chồng.
“Công bằng là phải như thế, Scarlett nghĩ thầm. Cô ấy lúc nào cũng có mặt khi người khác cần đến”.
